Լոնդոնի Իմպերիալ քոլեջի և Լոնդոնի հիգիենայի և արևադարձային բժշկության դպրոցի գիտնականների կողմից անցկացված նոր արագ ուսումնասիրության համաձայն՝ անցյալ շաբաթ ավարտված Վերլուծությունը ներառում է 10-օրյա ժամանակահատված, որն ավարտվել է հուլիսի 2-ին, երբ անոմալ շոգը հարվածել է Արևմտյան Եվրոպայի մեծ մասին. Իսպանիայում ջերմաստիճանը գերազանցել է 40°C-ը, իսկ Ֆրանսիայում բռնկվել են անտառային հրդեհներ։

Գիտնականները մահացությունների ընդհանուր թվի մոտ 1500-ը ուղղակիորեն վերագրում են կլիմայի փոփոխությանը. գլոբալ տաքացումը շոգը դարձրել է ավելի ինտենսիվ և վտանգավոր։

«Կլիմայի փոփոխությունը զգալիորեն ավելի շոգ է դարձրել եղանակը, քան այլ դեպքում կլիներ, նման շոգերը դարձնելով շատ ավելի մահացու», - ասել է Լոնդոնի Իմպերիալ քոլեջի հետազոտող դոկտոր Բեն Քլարկը։

Գիտական տվյալներ. +4C շոգի գագաթնակետին

Ընտարնքի մեջ ներառվել են այնպիսի քաղաքներ, ինչպիսիք են Բարսելոնան, Մադրիդը, Լոնդոնը և Միլանը։ Հաշվարկվել է, որ գլոբալ տաքացումը այս շոգի ալիքի ընթացքում ջերմաստիճանը բարձրացրել է 4C-ով։

Գիտնականները օգտագործել են ապացուցված համաճարակաբանական մոդելներ և պատմական մահացության տվյալներ, քանի որ շոգի հետ կապված մահացությունների մեծ մասը պաշտոնապես չի գրանցվում և միշտ չէ, որ հրապարակվում է կառավարությունների կողմից։ 

Կոպեռնիկուսի կլիմայի փոփոխության ծառայության տվյալներով՝ այս տարվա հունիսը աշխարհում գրանցված երրորդ ամենատաք հունիսն էր՝ 2023 և 2024 թվականների հունիսից անմիջապես հետո։ Միևնույն ժամանակ, Արևմտյան Եվրոպայում անցյալ ամիսը գրանցված ամենատաք հունիսն էր։

Շոգ և գլոբալ տաքացում. ռիսկերը մեծանում են

«Գլոբալ տաքացման հետ մեկտեղ ջերմային ալիքները կդառնան ավելի հաճախակի, ավելի ինտենսիվ և կազդեն ավելի շատ մարդկանց վրա ամբողջ Եվրոպայում», - զգուշացրել է Սամանտա Բուրգեսը, Կոպեռնիկուսի ռազմավարական կլիմայական ղեկավարը։

Գիտնականները մեզ հիշեցնում են, որ ջերմոցային գազերի կոնցենտրացիաների աճը, հիմնականում բրածո վառելիքի այրման պատճառով, հանգեցնում է միջին գլոբալ ջերմաստիճանի բարձրացման։ Սա նշանակում է, որ երբ ջերմային ալիք է տեղի ունենում, ջերմաստիճանի գագաթնակետերը կարող են ավելի ծայրահեղ դառնալ։ 

Հետազոտողների կարծիքով՝ 2022 թվականի ամռանը Եվրոպայում մինչև 61,000 մարդ կարող է մահանալ շոգի պատճառով, ինչը ցույց է տալիս, որ բնակչությանը ծայրահեղ շոգից պաշտպանելու միջոցառումները դեռևս անբավարար են։