Իրանն ԱԹՍ-ներով, Եմենը՝ հրթիռներով գրոհել են իսրայելական բազաները․ Live24.am-ը ներկայացնում է իրավիճակը՝ 18։00 դրությամբ՝ ըստ իրանական տելեգրամ ալիքների։

Իսրայելի տարբեր վայրերում՝ Գոլանի բարձունքների և հյուսիսային Արևմտյան ափի տարածքում իրանական անօդաչու թռչող սարքերով գրոհներ են իրականացվել։ Ամենուր տագնապի ձայներ են հնչել։

Իրանական ԱԹՍ-ներն անխոչնդոտ հասել են նաև Կեսարիայի ափամերձ տարածք, Իսրայելի Արևմտյան ափ և կենտրոնական Իսրայել։

Իրանն ԱԹՍ-ներով հարվածել է Աֆուլայի և Հադրայի ծայրամասերում գտնվող թիրախներին, մասնավորապես՝ Նեորա բազային, Այն Շեմերի բազային, Կեսարիայում Նեթանյահուի տանը և Հադրային։ Այն Շեմերը իսրայելական բանակի բազմաշերտ հակաօդային պաշտպանության բազա է, որը հագեցած է «Նետ», «Դավթի պարսատիկ» և «Երկաթե գմբեթ» հակաօդային պաշտպանության համակարգերով։ Այն Շեմերի բազան նաև տարածաշրջանային բրիգադի շտաբ-բնակարանն է, իսկ դրա թռիչքուղին՝ տարբեր անօդաչու թռչող սարքերի փորձարկման հրապարակ։

Իսրայելի բանակն Apache ուղղաթիռներով փորձել է որսալ և ոչնչացնել Իրանական ԱԹՍ-ները։

Եմենից Բեեր Շաբայի վրա արձակված հրթիռներ։

Իսրայելը հարձակվել է Իրանի Քերմանշահում գտնվող Ֆարաբի հիվանդանոցի վրա։

Իրանը մահապատժի է ենթարկել Մոսադի տասնյակ գործակալների, երբ նրանք բռնվել էին դիվերսիաներ կատարելիս։

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանն իրանցի գործընկեր Մասուդ Փեզեշքիանի հետ հեռախոսազրույցում հայտարարել է, որ Անկարան պատրաստ է միջնորդել Իսրայելի հետ հակամարտության արագ ավարտին և Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ բանակցություններին վերադառնալուն։ Այս մասին զրույցից հետո հայտնել է Թուրքիայի ղեկավարի գրասենյակը։  

«Նախագահ Էրդողանը նշել է, որ մի շարք շփումներ է ունեցել օտարերկրյա առաջնորդների հետ՝ Իսրայելի և Իրանի միջև հակամարտության վերաբերյալ, և որ Թուրքիան պատրաստ է միջնորդի դեր ստանձնել հակամարտության արագ ավարտի և միջուկային ծրագրի շուրջ բանակցություններին վերադառնալու համար», - ասվում է հայտարարության մեջ։

Հաղորդվում է նաև, որ Էրդողանն Իրանի նախագահին ասել է, որ «Թուրքիան մեծ նշանակություն է տալիս տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության պահպանմանը»։

Թուրքիայի և Իրանի նախագահները նախկինում հեռախոսազրույց են ունեցել հունիսի 14-ին։

Իսրայելը հունիսի 13-ի գիշերը սկսել է «Առյուծի վերելք» գործողությունը՝ ուղղված Իրանի միջուկային ծրագրին։ Մեկ օր անց Իսլամական Հանրապետությունը հակագրոհ է սկսել։

Ռուսաստանը կատարել է Ստամբուլում տված խոստումները, ընդհանուր առմամբ ուկրաինական կողմին է հանձնվել Ուկրաինայի զինված ուժերի զոհած սպաների և զինվորների 6,060 մարմին։ Այս մասին հայտարարել է Ռուսաստանի նախագահի օգնական, Կիևի հետ բանակցություններում ռուսական պատվիրակության ղեկավար Վլադիմիր Մեդինսկին:

Մեդինսկին նաև նշել է, որ ուկրաինական կողմից ստացվել է 78 դի, իսկ գերիների փոխանակումը շարունակվում է։

Հունիսի 2-ին Ստամբուլում, Մոսկվայի և Կիևի միջև բանակցությունների ընթացքում, համաձայնություն է ձեռք բերվել մարդասիրական հարցերի շուրջ, այդ թվում՝ վիրավորների, ծանր հիվանդների և 25 տարեկանից փոքր անձանց շրջանում ռազմագերիների փոխանակման, ինչպես նաև ուկրաինական կողմին ավելի քան 6000 դիերի փոխանցման վերաբերյալ։

«Պատիվ ունեմ»-ի հետ քննարկմանը շատ պարզ հարցադրումներ ենք արել, հիմա, իհարկե, հարցերը ներկայացնում են իբրև պայմաններ ենք դրել, բայց շատ պարզ հարցադրումներ ենք արել։ Այս մասին հրավիրված մամուլի ասուլիսին ասաց «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, ՀՅԴ ԳՄ նորընտիր ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելյանը՝ անդրադառնալով իմփիչմենթի գործընթացին:

Նրա խոսքով՝ առաջին հարցը եղել է՝ արդյո՞ք պակասող երկու ստորագրությունը կա գործընթաց սկսելու համար։ «Մեր ընկերներն ասացին՝ այս պահին դեռ չունենք այդ երկու ստորագրությունը, բայց եթե ունենանք էլ, մենք այժմ չենք պլանավորում դա բերել խորհրդարանի օրակարգ, որովհետև մենք արդեն հայտարարել ենք և հիմա էլ վստահեցնում ենք, որ խորհրդարան կմտնենք 54 ստորագրություն ունենալու դեպքում։ Այս պարագայում մենք ի՞նչ ենք ասել, ասել ենք՝ լավ, իսկ փողոցային գործընթաց լինելո՞ւ է, թե՝ չէ և ի՞նչ ծրագիր կա։ Ասել են՝ լինելու է։ Հարցրել ենք՝ ե՞րբ է դա տեղի ունենալու, ի՞նչ ժամկետներում, հիմա՞ ենք անում, թե՝ աշնանը»,- ասաց նա:

Սաղաթելյանը պարզաբանեց, որ ընդ որում, չեն ասել՝ երբ եք անում: «Ասել ենք՝ ե՞րբ ենք անում, ու հստակ շեշտել ենք՝ փողոցային պայքարի և առաջիկա իմփիչմենթի գործընթացի բոլոր աշխատանքներում մենք պատրաստ ենք ամբողջությամբ ներգրավվենք այս հարցերում: Շատ կոնկրետություն չի եղել: Մենք հայտարարում ենք հրապարակային, որ 28 ստորագրությունը պատրաստ է ձեր ներկայացրած թեկնածուին առաջադրելու համար: Դուք կարող եք ցանկացած բանակցության գործընթացի ժամանակ հղում անել մեզ, որտեղ պետք է, մենք էլ ենք պատրաստ մասնակցել այդ բանակցություններին: Հայտարարեք, որ «Հայաստան» խմբակցության ստորագրությունները կան, ամբողջ ներուժը կենտրոնացնենք չորս անկախ պատգամավորի վրա, ընդ որում, մենք էլ ձեզ հետ, հատկապես եթե գնում ենք 54-ի հետևից»,- պարզաբանեց Սաղաթելյանը:

Նա նշեց, որ խոսակցություններից խուսափելու համար իրենց բոլոր պատգամավորների ստորագրությունները հրապարակվեցին և ընդ որում, բոլոր ստորագրողներն էլ տեղյակ են և համաձայն են, որ Դավիթ Համբարձումյանի թեկնածությամբ անվստահություն հանձնելու գործընթացի համար են ստորագրել: «Ասել ենք՝ քանի որ նաև հայտնի չէ, թե երբ է այս գործընթացը սկսվում, հրապարակային կան ստորագրությունները, մի՛ կենտրոնացեք մեզ վրա, եկեք մենք էլ ձեզ հետ աշխատենք պակասող ստորագրությունները բերելու համար: Դրանից հետո ինչի՞ ենք արժանացել։ Իմփիչմենթի նախաձեռնողներից որոշները չափը կորցրել են: Ի՞նչ են նշանակում այն ձևակերպումները, որոնք տալիս են Հայաստան խմբակցության պատգամավորներին: Այստեղ արդեն կոնկրետ հարցադրումներ կան՝ այս ասածների պատասխաններն ումի՞ց ենք ուզելու: Մեր գործընկերներն այս մակարդակով և այս ձևո՞վ են խոսում մեր հետ, շանտաժի այս լեզվով, և արդյոք ամենակարևորը, այսինքն այս մթնոլորտով ու այս իրավիճակով ենք ուզո՞ւմ այս գործընթացը հաջողի ու նման կե՞րպ ենք մոտենում այս գործընթացի հաջողությանը կամ արդյունքներին։ Սրանք հարցադրումներ են, որոնք արդեն առաջ են գալիս»,- ընդգծեց պատգամավորը:

Լիակատար աջակցություն ենք հայտնում մեր իրանցի եղբայրներին և քույրերին՝ հավատացած լինելով, որ Իրանը կարող է հաղթանակով դուրս գալ այս տագնապներից. այս մասին, Mehr գործակալության փոխանցմամբ, ասված է Հայ Առաքելական Եկեղեցու Թեհրանի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Սեպուհ արքեպիսկոպոս Սարգսյանի ուղերձում:

«Իրանի ժողովուրդը հազարավոր տարիների փորձառությամբ կրակի և սրի միջով է անցել՝ դիմագրավելով ամեն տեսակ փորձանքի և փորձությունների: Մենք խստորեն դատապարտում ենք սիոնիստական ​​պետական հարձակումները»,- ասված է ուղերձում:

Իսրայելը և Իրանը հարվածներ են փոխանակում հունիսի 13-ի գիշերվանից։ Իսրայելն առաջինն է սկսել գործողությունը՝ պայմանավորված այն տեղեկատվությամբ, որ Իրանը մոտ է միջուկային զենք ստեղծելուն (ինչպես հայտարարել էր Իսրայելի պաշտպանության բանակը, Թեհրանն ունի բավարար ռեսուրսներ 15 միջուկային ռումբ ստեղծելու համար)։

Թեհրանի դեմ Իսրայելի գործողության մեկնարկից մի քանի ժամ անց Պուտինը հեռախոսազրույց է ունեցել իր իրանցի գործընկեր Մասուդ Փեզեշքիանի և Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի հետ։ Վերջինիս հետ զրույցում Պուտինը նաև պատրաստակամություն է հայտնել հանդես գալ որպես միջնորդ։ Այս զրույցների ընթացքում նա դատապարտել է Իսրայելի գործողությունները և ցավակցություն հայտնել Իրանին։

Այսօր՝ հունիսի 16-ին, առեղծվածային ու ողբերգական դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Ինչպես հայտնում է Shamshyan.com-ը, ժամը 12:00-ի սահմաններում ՀՀ ներքին գործերի նախարարության ոստիկանության համայնքային ոստիկանության գլխավոր վարչության Նոր Նորքի բաժնում օպերատիվ տեղեկություններ են ստացվել, որ Գայի պողոտա 19/30 հասցեի տարածքում գտնվող այգուն հարակից շինությունում կախված դի կա:Դեպքի վայր է ժամանել ոստիկանության Նոր Նորքի բաժնի հերթապահ խումբը: Ոստիկաններն ու պարեկները նշված վայրում պարանով կախված վիճակում հայտնաբերել են տղամարդու մարմին:

Դեպքի փաստով քննչական բաժնում նախաձեռնվել է քրեական վարույթ:

Տեղում իրավապահները պարզել են, որ մահացածը Երևանի բնակիչ 42-ամյա Վիլսոն Գ.-ն է:

Եվրոպական Politico հրատարակությունը գրում է, որ Ռուսաստանին սահմանակից բոլոր ԵՄ երկրները իրենց առողջապահական համակարգերը պատրաստում են պատերազմի։

«Արևելյան թևի բոլոր երկրները վերանայում են առողջապահական համակարգերի ճգնաժամային արձագանքման իրենց արձանագրությունները, անցկացնում են բժշկական վերապատրաստումներ, գնում են զրահաբաճկոններ և սաղավարտներ շտապօգնության խմբերի համար և տեղափոխում վիրահատարաններ ստորգետնյա հաստատություններ։ Քանի որ Ուկրաինայում հակամարտությունը ոչնչացրել է այն պատրանքը, որ Եվրոպան ազատ է պատերազմից», - նշում է պարբերականը։

Թերթը հաղորդում է, որ Լիտվայում հիվանդանոցները տեղադրում են էլեկտրաէներգիայի գեներատորներ և պահեստավորում դեղորայք և ջուր՝ էլեկտրաէներգիայի կամ ջրամատակարարման խափանման դեպքում աշխատանքը շարունակելու համար, մինչդեռ Էստոնիայում արբանյակային հեռախոսներ են պահեստավորվում բժշկական աշխատողների համար, և մշակվում են տեղական, մեկուսացված ինտերնետ գործարկելու ծրագրեր՝ բջջային ցանցի խափանման դեպքում կապը պահպանելու համար։

Politico-ն ընդգծում է, որ Լեհաստանը ԵՄ առողջապահական համակարգերը լայնածավալ ռազմական հակամարտությանը պատրաստելը դարձրել է ԵՄ խորհրդում իր նախագահության թեմաներից մեկը 2025 թվականի առաջին կեսին։

Իրանի և Իսրայելի միջև ռազմական լարվածությունը սպառնում է կյանքերին և մեծացնում ճառագայթային վթարների ռիսկը: Այս մասին հայտարարել է ԱԷՄԳ-ի գլխավոր տնօրեն Ռաֆայել Գրոսսին:

Նրա խոսքով՝ Նաթանզի վառելիքի հարստացման կայանում ուրբաթ օրվա հարձակումից հետո նոր վնասներ չեն գրանցվել: Ավերվել են փորձնական հարստացման կայանի վերգետնյա շենքերը, որտեղ Իրանը արտադրել է U-235 իզոտոպով մինչև 60% հարստացված ուրան:

Ավերվել է նաև կայանի էներգետիկ ենթակառուցվածքը՝ ենթակայանը, գլխավոր էլեկտրամատակարարման շենքը, արտակարգ և պահեստային էլեկտրամատակարարման համակարգերը:

Ֆիզիկական հարվածի նշաններ չեն եղել ստորգետնյա կասկադի դահլիճում, որտեղ գտնվում են ինչպես փորձնական, այնպես էլ գլխավոր հարստացման կայանները: Այնուամենայնիվ, էլեկտրաէներգիայի կորուստը կարող էր վնասել այնտեղ տեղակայված ցենտրիֆուգները:

Նատանզի համալիրից դուրս ճառագայթման մակարդակը մնում է կայուն և նորմալ սահմաններում, ինչը վկայում է բնակչության կամ շրջակա միջավայրի վրա արտաքին ռադիոլոգիական ազդեցության բացակայության մասին:

Նատանզի կայանում դիտվում է ռադիոլոգիական և քիմիական աղտոտվածություն: Հաշվի առնելով օբյեկտում միջուկային նյութերի բնույթը, հնարավոր է ուրանի հեքսաֆտորիդում, ուրանի ֆտորիդում և ջրածնի ֆտորիդում պարունակվող ուրանի իզոտոպների տարածումը: Ռադիացիան, հիմնականում ալֆա մասնիկների տեսքով, վտանգ է ներկայացնում, եթե ուրանը ներշնչվի կամ կուլ տրվի: Այնուամենայնիվ, այս ռիսկը կարող է արդյունավետորեն վերահսկվել շնչառական պաշտպանիչ սարքավորումների միջոցով: Տեղում հիմնական վտանգը ուրանի հեքսաֆտորիդի և ֆտորային միացությունների քիմիական թունավորությունն է ջրի հետ շփման ժամանակ:

Ֆորդոյի վառելիքի հարստացման կայանում կամ Խոնդաբի կառուցվող ծանր ջրի ռեակտորում վնաս չի հայտնաբերվել: Բուշերի ատոմակայանը և Թեհրանի հետազոտական ​​ռեակտորը նույնպես չեն տուժել կամ վնասվել:

Սպահանի միջուկային կայանի չորս շենք վնասվել են՝ կենտրոնական քիմիական լաբորատորիան, ուրանի վերամշակման գործարանը, Թեհրանի ռեակտորի վառելիքի գործարանը և UF4-ը մետաղական ուրանի վերամշակման համար կառուցվող օբյեկտը: Ինչպես Նաթանզում, օբյեկտից դուրս ճառագայթման մակարդակը մնացել է անփոփոխ:

Նա ասաց, որ այս դժվարին և անկայուն պայմաններում կարևոր է, որ ԱԷՄԳ-ն ժամանակին ստանա օբյեկտների վիճակի վերաբերյալ տեխնիկական տեղեկատվություն: Առանց դրա մենք չենք կարող ճշգրիտ գնահատել ճառագայթային իրավիճակը, բնակչության և շրջակա միջավայրի վրա հնարավոր ազդեցությունը և տրամադրել անհրաժեշտ օգնությունը։ 

«ԱԷՄԳ-ը կշարունակի իր ներկայությունը Իրանում։ Չտարածման մասին պայմանագրով նախատեսված երաշխիքների շրջանակներում ստուգումները կվերսկսվեն, հենց որ անվտանգության պայմանները թույլ տան։ Ես անձամբ կապի մեջ եմ տեղում գտնվող տեսուչների հետ։ Նրանց անվտանգությունը մեր գերակա խնդիրն է, և ձեռնարկվում են բոլոր միջոցները՝ ապահովելու համար, որ նրանք չվնասվեն։ Ես պատրաստ եմ անմիջապես մեկնել և բանակցել բոլոր կողմերի հետ՝ ապահովելու միջուկային օբյեկտների պաշտպանությունը և միջուկային էներգիայի խաղաղ օգտագործման շարունակությունը՝ համաձայն գործակալության մանդատի։ Անհրաժեշտության դեպքում մենք պատրաստ ենք Իրան ուղարկել ոչ միայն տեսուչներ, այլև միջուկային անվտանգության փորձագետներ», - ասաց նա։ 

Գրոսին ընդգծեց, որ ռազմական էսկալացիան սպառնում է կյանքերին, մեծացնում է ճառագայթային վթարների ռիսկը՝ մարդկանց և շրջակա միջավայրի համար ծանր հետևանքներով, և դանդաղեցնում է դիվանագիտական ​​լուծման ուղղությամբ անհրաժեշտ առաջընթացը՝ ապահովելու համար, որ Իրանը չստանա միջուկային զենք։

«Համաձայն ԱԷՄԳ-ի նպատակների և դրա կանոնադրության, ես կոչ եմ անում բոլոր կողմերին ցուցաբերել առավելագույն զսպվածություն՝ հետագա սրացումից խուսափելու համար։

Անցյալ շաբաթ Կառավարիչների խորհուրդը կարևոր բանաձև ընդունեց Իրանի երաշխիքների պարտավորությունների վերաբերյալ։ Ես կոչ եմ անում օգտագործել բոլոր հնարավոր դիվանագիտական ​​ուղիները և վերահաստատում եմ իմ պատրաստակամությունը օգնելու, այդ թվում՝ անձնական այցով՝ իրավիճակը գնահատելու և Իրանում անվտանգությունն ու չտարածումն ապահովելու համար»։ «Երեք տարվա ընթացքում երկրորդ անգամ մենք ականատես ենք լինում ԱԷՄԳ-ի երկու անդամ պետությունների միջև լուրջ հակամարտության, որտեղ միջուկային օբյեկտները հարձակման են ենթարկվում, և միջուկային անվտանգությունը սպառնալիքի տակ է։

Ինչպես Ռուսաստանի Դաշնության և Ուկրաինայի միջև ռազմական գործողությունների դեպքում, ԱԷՄԳ-ն այս հակամարտության մեջ չի մնա անտարբեր։

Մենք կգործենք մեր օրենսդրական մանդատի շրջանակներում՝ կանխելու անկանխատեսելի ռադիոլոգիական հետևանքներով միջուկային վթարը։ Սակայն դա պահանջում է կառուցողական, պրոֆեսիոնալ երկխոսություն, և այն պետք է սկսվի հնարավորինս շուտ։

Ես կշարունակեմ իմ շարունակական երկխոսությունը երկու կողմերի հետ՝ լուծման լավագույն ճանապարհը գտնելու համար, և կոչ եմ անում անդամ պետություններին աջակցել ինձ այս հարցում։ Դիվանագիտության համար միշտ կա ժամանակ և տեղ», - եզրափակել է նա։

Իրան-Իսրայել հակամարտությունը կարող է ազդել մատակարարումների վրա, քանի որ մեր տնտեսության լոգիստիկայի մի մասը նաև կապված է Իրանից մատակարարումների հետ:

Ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը․

«Դրանք կարող են խաթարվել, երկարել, թանկանալ և այլն։ Եթե իրավիճակը այնպես սրվի, որ միջազգային ներդրողները Հայաստանը նույնպես սկսեն համարել ռիսկային միջավայր ներդրումներ կատարելու համար, դա արդեն կարող է ազդել տոկոսադրույքի վրա։

Մենք պետք է հետևենք զարգացումներին և հընթացս հասկանանք, թե ինչ պետք է անենք, եթե կարող ենք անել որոշ բաներ, որոնք կմեղմեն այդ ազդեցությունները»,- ընդգծել է նա։