ՀՀ–ում պրոֆեսորներ և դոցենտներ չեն լինի. փորձագետը` նոր օրենքի վտանգների մասին
Հոկտեմբերի 08, 2025

ՀՀ–ում պրոֆեսորներ և դոցենտներ չեն լինի. փորձագետը` նոր օրենքի վտանգների մասին

By Սեպտեմբերի 30, 2025 44

Հայաստանում չեն լինի պրոֆեսորներ և դոցենտներ, որովհետև այդ կոչումների համար օրինական հիմք այլևս չկա։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում այս մասին ասաց կրթության հարցերի փորձագետ Ատոմ Մխիթարյանը` մեկնաբանելով ԱԺ–ում ընդունված «Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին» նոր օրենքը։

Բանն այն է, որ մինչ այդ օրենքի ընդունումը ՀՀ–ում գիտական աստիճանների և գիտական կոչումների շնորհումը կարգավորվում էր «Բարձրագույն և հետբուհական մասնագիտական կրթության», «Գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության» և «Գիտությունների ազգային ակադեմիայի» մասին օրենքներով։

Սեպտեմբերի 11-ին ընդունված օրենքը միավորել է այս բոլոր օրենքները` այն տարբերությամբ, որ նախկին գիտական կոչումների ու աստիճանների փոխարեն դրանում նախատեսված են միայն գիտությունների թեկնածուի և գիտությունների դոկտորի գիտական կոչումները։

«Չգիտեմ` պատահաբար, թե առանց հասկանալու, գուցե նաև միտումնավոր ընդհանրապես դուրս են թողել գիտական կոչումներին վերաբերող հոդվածները։ Եվ հիմա Հայաստանի օրենսդրության մեջ որևէ փաստաթուղթ չկա, որ սահմանի, օրինակ, թե ինչ է նշանակում պրոֆեսոր, ինչ է նշանակում դոցենտ։ Միաժամանակ առանձին հոդվածով գրված է, որ այն պահից, երբ օրենքը կմտնի ուժի մեջ, բոլոր նրանք, ովքեր ունեն գիտությունների թեկնածուի և գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան, հավասարեցվում են դոկտորի աստիճանին։ Այսինքն՝ Հայաստանում լինելու է, գործելու է ընդամենը 1 գիտական աստիճան, դա դոկտորի աստիճանն է, «գիտություններ» բառն այլևս չկա, դոկտորի աստիճանն է, և վերջ»,– ասաց Մխիթարյանը։

Նրա խոսքով` գիտական կոչումների վերացմամբ Հայաստանում վերանալու է գիտության աստիճանակարգով բարձրանալու ձգտումը։ Նման բացասական փորձ ունեն Վրաստանն ու Ղազախստանը, որտեղ մտածում են նախկին կարգին վերադառնալու մասին։

«ՀՀ Սահմանադրության մեջ հատուկ կետ կա, որ որևէ բան դու չես կարող սահմանել ենթաօրենսդրական ակտերով, եթե օրենքում այդ մասին գրված չէ։ Հիմա մենք գիտական կոչումների առումով հենց այդ դեպքին ենք հանդիպել, երբ օրենքից դուրս է մնացել գիտական կոչումների մասը, և կառավարության որևէ որոշում չի կարող գալ և սահմանել` ինչ է դոցենտը կամ պրոֆեսորը։ Այսինքն՝ միակ տարբերակը, որով կարելի է վերականգնել գիտական կոչումները Հայաստանում, դա դեռևս ուժի մեջ չմտած օրենքում փոփոխություն անելն է»,– նշեց փորձագետը։

ՀՀ–ում ընդունված նոր օրենքը հայաստանցի գիտնականներին զրկում է նաև միջազգային համագործակցության իրավունքից, քանի որ նրանք այլևս չեն կարողանա դիմել, օրինակ, պրոֆեսորի կոչում պահանջող պաշտոնում աշխատելու համար։ Իսկ դոկտորի կոչումով նրանց կարգավիճակը փաստորեն իջեցվում է, և հայ գիտնականը չի կարող հավասարը հավասարի դիտարկվել արտասահմանյան այլ երկրների գործընկերների հետ, այդ թվում` Ռուսաստանի։

Rate this item
(0 votes)

Լրահոս

Ֆոտո

Դուշանբեում Պուտին-Ալիև հանդիպում է սպասվում

Նկատելի էր Ռոբերտ Քոչարյանի ուշադրության ծանրությունը դեպի ԱՄՆ. իմաստը հետևյալն է՝ ինքը պատրաստ է աշխատել ԱՄՆ հետ. Բադալյան

Ֆրանսիայի Ազգային ժողովի բյուրոն մերժել է Մակրոնին իմփիչմենթի ենթարկելու միջնորդությունը

«Ինչո՞ւ 2026թ․-ին, ինչո՞ւ Ադրբեջանում, և ո՞րն է լինելու թյուրքական պետությունների համատեղ զորավարժությունների հիմնական «պայմանական» թիրախը». Արտակ Զաքարյան

Թրամփը կոչ է արել բանտարկել Չիկագոյի քաղաքապետին և Իլինոյսի նահանգապետին

Երևանում 10 անձ է ձերբակալվել. նրանց մոտ զենք ու թմրանյութ է հայտնաբերվել

Հայտնի է` Արցախից բռնի տեղահանված քանի ընտանիք է տուն ձեռք բերել հավաստագրով

ՀՀ–ում ամուսնությունները 2025 թ. 7 ամսում քչացել են, ամուսնալուծությունները` ավելացել

Իտալական ֆուտբոլն անկում է ապրում․ «Ինտերի» նախագահ

«Էրեբունի-Երևան 2807» տոնակատարության միջոցառումներով պայմանավորված՝ Երևանում մի շարք փողոցներ ժամանակավորապես փակ կլինեն

ՌԴ-ն առաջարկել է Կասպից ծովում անցկացնել ռազմածովային զորավարժություններ՝ Ադրբեջանի, Իրանի և Ղազախստանի մասնակցությամբ

Ի՞նչը պետք է այլ կերպ լիներ, որ այդ ամենը տեղի չունենար. որտե՞ղ է բացթողումը. Փաշինյանը՝ Վալոդյա Գրիգորյանի դեպքի մասին

Ոստիկանությունը խուզարկություններ է իրականացրել Մերձավանի 30-ից ավելի հասցեներում

Ռուսաստանն ուշադիր հետևում է «Տոմաhավկ»-ի հետ կապված իրավիճակին և կոչ է անում ԱՄՆ-ին զսպվածություն ցուցաբերել. Զախարովա

Պետական դավաճանության տասնյակ դեպքեր ունենք, հետո ասում ենք՝ ո՞նց է սա հնարավոր. Փաշինյան