Կոնկրետ նպատակի շուրջ, այո՛, ես տեսնում եմ, որ հնարավոր է համախմբվել. Ռոբերտ Քոչարյանը` 2026թ. ընտրությունների, 44-օրյա պատերազմի պարտության, ներքաղաքական հարցերի մասին

Արմեն Հովասափյանը գրում է. «Երեկ օրվա երկրորդ կեսի լրահոսի հիմնական «մոդերատորը» Էդուարդ Շարմազանովն էր, ով Մոսկվայում, մասնակցելով Հայրենական մեծ պատերազմի 80-ամյակի միջոցառմանը, տեղում մի քանի րոպեի ընթացքում կարողացավ կանխել ադրբեջանական պլանավորված սադրանքը։ Շարմազանովը հընթացս ցույց տվեց, թե ինչպես պետք է քաղաքական գործիչն իրեն պահի ցանկացած անակնկալ և սադրիչ իրավիճակում՝ իր «զինապահեստում» ունենալով համապատասխան տեղեկատվական բազա, պատրաստվածություն և սադրիչներին իրենց տեղը ցույց տալու կարողություն։

Նշեմ, որ ադրբեջանցիները իրենց ելույթում որոշ «դիվանագիտական փաթեթավորմամբ» նշել էին, թե՝ «այն, ինչ տեղի է ունեցել 2020-ին և 2023-ին, Ղարաբաղի հարցի արդարացի լուծում էր, և Ադրբեջանը կարողացավ վերականգնել արդարությունը»։

Առանց պաթոսի հարկ է արձանագրել, որ Շարմազանովը դրսևորեց դասական պետական գործչի կեցվածք՝ կիրթ և հանգամանալից կերպով, ընդամենը 2-3 րոպեի ընթացքում Մոսկվայում բոլորի ներկայությամբ ասելով, թե իրականում ինչ է տեղի ունեցել 2020-ին և 2023-ին Արցախում։ Նա ընդգծեց, որ տեղի ունեցածը նեոնացիզմի դասական դրսևորում էր, և դրա դեմ պետք է ձեռնարկվեն կոնկրետ քայլեր և տրվի համապատասխան գնահատական։ Ի դեպ, շատ կարևոր է, որ այս մասին խոսվել է հենց Մոսկվայում և հենց ֆաշիզմի դեմ հաղթանակի 80-ամյակի միջոցառման շրջանակներում, քանի որ Արցախում տեղի ունեցածը իսկապես ֆաշիզմի դրսևորում էր, որի մասին մինչ օրս պատշաճ կերպով չէր բարձրաձայնվել։

Արձանագրենք, որ որոշ ծախու գրչակներ և նիկոլական պրոպագանդայի սպասարկուներ, այդ թվում՝ լրատվամիջոցներ կոչվածները, բնականաբար դժգոհ են Շարմազանովի այս ուժեղ արձագանքից և ցավով են ընդունում իրենց ադրբեջանա-թուրքական տերերի հասցեին հնչած գնահատականները։ Նրանք փորձում են տեղեկատվական աղմուկ ստեղծել, զբաղվել արհեստական թեմաների շաղախմամբ և ամեն կերպ ջրել այդ դրվագի նշանակությունը։ Սակայն բանական յուրաքանչյուր հայ հստակորեն հասկանում է, որ Շարմազանովը, նախևառաջ, Մոսկվայում ներկայացրել է հայկական շահը և համապատասխան գործիքակազմով սաստել է ադրբեջանական մանիպուլյացիան։

Ամփոփելով ասեմ, որ Շարմազանովի ելույթը Մոսկվայում՝ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 80-ամյակի շրջանակում, վկայությունն էր այն ճշմարտության, որ երբ պետությունն ապակենտրոնացել և լուռ է անհատը կարող է ստանձնել ազգային արժանապատվության պաշտպանության առաքելությունը։ Շարմազանովը, լինելով ընդդիմադիր, բայց քաղաքական փորձով և պատմական բարձր գիտակցությամբ զինված գործիչ, մի քանի րոպեում կարողացավ այնտեղ ասել այն, ինչ պաշտոնական Երևանը տարիներ շարունակ խուսափել է հստակ ձևակերպել՝ Արցախի դեմ տեղի ունեցածը նեոնացիզմի դրսևորում էր։ Այդպիսի ուղերձ հնչեցնել Մոսկվայում՝ այն էլ ֆաշիզմի դեմ պայքարի խորհրդի ներքո, պարզապես հայտարարություն չէր․ դա քաղաքական ճշմարտության բարձրաձայնում էր միջազգային լսարանի համար։ Այս ելույթը հիշեցում էր նաև, որ ազգային շահը կարող է և պետք է ներկայացվի ոչ միայն պաշտոնական հարթակներից, այլ նաև բարոյական պատասխանատվություն ունեցող անհատների միջոցով»։

Այսօր՝ ապրիլի 29-ին, պայթյուն է տեղի ունեցել Գեղարքունիքի մարզում: Ժամը 09:30-ի սահմաններում ՀՀ ներքին գործերի նախարարության ոստիկանության պարեկային ծառայության Գեղարքունիքի մարզի գումարտակում օպերատիվ տեղեկություններ են ստացվել, որ Սևան-Երևան ավտոճանապարհի 3-րդ կմ հատվածում գործող գազալցակայանում պայթյուն է տեղի ունեցել:

Ինչպես դեպքի վայրից հայտնում է ֆոտոլրագրող Գագիկ Շամշյանը, պայթյունը տեղի է ունեցել գազալցակայանի հետնամաում՝ կոմպրեսատոր մտնող խողովակից, ինչի հետևանքով էլ վնասվել են կայանված 3 տրանսպորտային միջոց և հարևանությամբ տեղադրված մի քանի արևային պանել:

Ըստ նախնական տեղեկությունների՝ բարեբախտաբար տուժածներ չկան:

168.am–ը գրում է․

Ապրիլի 16-ին հայտնի դարձավ, որ շուրջ 4 տարի քննելուց, մի քանի անգամ քննությունն ընդհատելուց ու կրկին վերսկսելուց հետո Սահմանադրական դատարանը (ՍԴ) վերջապես հրապարակեց «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի սահմանադրականության վերաբերյալ որոշումը: 

Ըստ այդ որոշման՝ 

1. «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի 5-րդ հոդվածի 1-ին մասի 5-րդ և 6-րդ կետերը՝ նույն օրենքի 24-րդ հոդվածի 1-ին մասի հետ համակցության մեջ, համապատասխանում են Սահմանադրությանն այն մեկնաբանությամբ, որ «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի հիման վրա բռնագանձման ենթակա է այն գույքը, որը ձեռք է բերվել համապատասխան պաշտոնատար անձի` պաշտոնն ստանձնելու պահից հետո։ 

2. «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի 5-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-4-րդ կետերը՝ նույն օրենքի 24-րդ հոդվածի 1-ին մասի հետ համակցության մեջ, համապատասխանում են Սահմանադրությանն այն մեկնաբանությամբ, որ բռնագանձման ենթակա է այն գույքը, որը կապ ունի համապատասխան հանցանքի հետ։ 

3. «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի՝ Դիմողի կողմից վիճարկվող մնացած դրույթները՝ դրանց վերաբերյալ ներկայացված հիմնավորումների շրջանակում, Սահմանադրությանը համապատասխանության վերացական ստուգման արդյունքներով համապատասխանում են Սահմանադրությանը: 

Հետո, իհարկե, մասնագետները պետք է արձանագրեին, որ մի քանի տարի քննվող գործեր կան, որոնց քննության ժամանակ հաշվի չի առնվել այն հանգամանքը, որ չի կարելի մարդու գույքի բռնագանձման գործընթաց սկսել՝ ուսումնասիրությունը սկսելով «մանկապարտեզի» տարիներից, և բացի դրանից՝ չի կարելի շուստրիություն անել՝ համապատասխան թիրախների վերաբերյալ քրեական վարույթ սկսելով՝ բացառապես ապօրինի ծագում ունեցող գույքի վերաբերյալ գործընթաց սկսելու համար՝ շատ լավ իմանալով, որ հարուցված քրեական վարույթը՝ առանց որի այդ գործընթացի մեկնարկն անհնարին կլիներ, կարճվելու է՝ հանցակազմի բացակայության պատճառով:

Ու թեև դեռ բռնագանձված գույքեր չկան, կան մի քանի հաշտության համաձայնություններ ընդամենը, սակայն դա չի նշանակում, որ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում (ՄԻԵԴ) այս թեմայով դիմումների տարափ չի լինելու ու Հայաստանի և առաջիկա շուրջ 10 տարում ՄԻԵԴ-ում Հայաստանի Հանրապետության վրա ֆինանսական, իսկ ՀՀ-ն ներկայացնող դատավորի վրա՝ բարոյական և ոչ միայն, ծանր բեռ չի դրվելու:

Գործով զեկուցողն, ի դեպ, ՄԻԵԴ-ում ՀՀ-ից նորընտիր դատավոր Վահե Գրիգորյանն է, ով երեկ հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերության «Լուրեր» ծրագրին՝ մեկնաբանելով ՍԴ վերջին որոշումը, ըստ էության՝ իր վերջին որոշումը ՍԴ դատավորի պաշտոնում:

Կարճ հարցազրույցի միակ բովանդակային մասը, թերևս, այն էր, որ անձի՝ պետական պաշտոնը ստանձնելուց առաջ ունեցած գույքը ենթակա է ուսումնասիրության՝ նրա գույքային դրությունը մինչև պաշտոնը ստանձնելու պահը հասկանալու համար, սակայն բռնագանձման ենթակա չէ:

Վահե Գրիգորյանը փորձում էր հիմնավորել, թե առանձնապես լուրջ բան չի կատարվել, բայց այն, որ ՍԴ-ի որոշումը նոր իրողություն է ստեղծել այս վարույթների մասով, հասկանում են բոլորը, այդ թվում՝ արդարադատության նախարար, նախկինում գլխավոր դատախազի՝ ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման գծով տեղակալ Սրբուհի Գալյանը, ով այսօր հայտարարել է, որ Սահմանադրական դատարանի որոշման արդյունքում ապօրինի գույքի բռնագանձման գործերի շրջանակները շատ չեն սահմանափակվի:

Գալյանը վստահեցրել է, որ ՍԴ որոշման պատշաճ մեկնաբանման դեպքում ապօրինի գույքի բռնագանձման գործերի շրջանակները չեն նեղանա։

«Եթե Սահմանադրական դատարանի որոշումը մեկնաբանվի այնպես, ինչպես կա, ես կարծում եմ՝ շրջանակների սահմանափակվածություն չի լինելու»,- ընդգծել է Գալյանը։

Այնուամենայնիվ, նա նշել է, որ անհրաժեշտ կլինի վերանայել արդեն իսկ ներկայացված հայցադիմումները։

«Միանշանակ կարիք առաջանալու է, որպեսզի հայցադիմումները վերանայվեն, տեղի ունենա վերահաշվարկ, որպեսզի դրանք ավելի ճշգրիտ լինեն»,- նշել է արդարադատության նախարար Գալյանը։

Այն, որ միջազգային կառույցները, այդ թվում՝ Վենետիկի հանձնաժողովը, իշխանության վերաբերյալ իրենց խիստ լոյալ դիրքորոշմամբ հանդերձ, խնդիրներ էին տեսել այս օրենքի հետ կապված, ակնհայտ է, բայց ոչ բավարար, որ ՍԴ-ն՝ Վահե Գրիգորյան զեկուցողով հանդերձ, նման որոշում կայացներ:

Շան գլուխը թաղված է, թերևս, Վահե Գրիգորյանի՝ ՄԻԵԴ մեկնելու մեջ:

Ըստ էության 2023թ. օգոստոսին արդեն այս գործով կարող էր որոշում կայացվել՝ բոլոր հարցուպատասխանների հնարավոր երկարաձգումները հաշվի առնելով, բայց վարույթը որևէ կերպ չի վերսկսվում, և միայն Վահե Գրիգորյանի՝ շատ առեղծվածային ու ոչ միանշանակ կերպով ՄԻԵԴ դատավոր ընտրվելուց հետո վերջինս վերսկսում է գործի քննությունը ու 2 շաբաթում կայացնում որոշում՝ ուղիղ ՄԻԵԴ գնալուց անմիջապես առաջ:

Կարո՞ղ է լեգիտիմ կասկած լինել առնվազն առ այն, որ վերջինս ՄԻԵԴ-ից ցուցում է  ունեցել ոչ միայն գործն ավարտին հասցնելու, այլև դրանում ՄԻԵԴ-ի Մեծ պալատի «Յորդանովն՝ ընդդեմ Բուլղարիայի» որոշման ուղիղ հիշատակության ու դրա բովանդակության հաշվի առնման վերաբերյալ, որն, ի դեպ, անտեսվել է մեր դատարաններում, և որը, ի դեպ, հիշատակված է ՍԴ որոշման մեջ: 

Մի ուշագրավ հանգամանք ևս:

Հարցազրույցի ընթացքում Վահե Գրիգորյանը, պատասխանելով հարցին՝ ո՞ր դեպքում կարող է գույքը բռնագանձվել, ասում է ՝ եթե «գույքը գերազանցում է 50 միլիոն դրամը հայցը ներկայացնելու պահի դրությամբ»:

Մինչդեռ ՍԴ որոշման մեջ ասվում է՝

«Դիմողը նաև գտնում է, որ Օրենքը չի պատասխանում այն հարցին, թե կոնկրետ որ գույքն է ենթակա բռնագանձման և ինչ չափով։ Օրենքի 3-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետը սահմանում է, որ ապօրինի ծագում ունեցող գույք է՝ գույքը, այդ թվում՝ մեկ միավոր գույք, մի քանի միավոր գույք կամ մեկ միավոր գույքի բաժին, որի ձեռքբերումն Օրենքով նախատեսված կարգով չի հիմնավորվում օրինական եկամուտներով՝ անկախ սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելուց առաջ կամ հետո ձեռք բերված լինելու հանգամանքից, ինչպես նաև այդպիսի գույքի օգտագործումից ստացվածը (պտուղները, արտադրանքը, եկամուտները)։

Օրենքի 24-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ ապօրինի ծագում ունեցող գույքը ենթակա է բռնագանձման, եթե ներկայացված ապացույցների գնահատմամբ դատարանը հանգում է հետևության, որ այդպիսի գույքի շուկայական արժեքը հայցի ներկայացման պահին գերազանցում է 50 միլիոն Հայաստանի Հանրապետության դրամը։ Սահմանադրական դատարանը փաստում է, որ Օրենքով ապօրինի ծագում ունեցող գույքը սահմանվում է որպես ձեռքբերումն օրինական եկամուտներով չհիմնավորվող մեկ միավոր գույքի բաժին կամ մեկ միավոր գույք կամ մի քանի միավոր գույք, ինչպես նաև նշյալի օգտագործումից ստացվածը (պտուղները, արտադրանքը, եկամուտները): Իր հերթին բռնագանձման է ենթակա ապօրինի ծագում ունեցող գույքը, որի շուկայական արժեքը հայցի ներկայացման պահին գերազանցում է 50 միլիոն Հայաստանի Հանրապետության դրամը: Նման պայմաններում Սահմանադրական դատարանը գտնում է, որ յուրաքանչյուր գործով Օրենքի հիման վրա բռնագանձման ենթակա գույքի կազմը կարող է և պետք է որոշակիացվի Օրենքի դրույթների մեկնաբանման և կիրառման միջոցով»:

Այսինքն՝ որոշակի չէ՝ մե՞կ, թե՞ մի քանի գույքի համամասնությամբ 50 միլիոն դրամը գերազանցելու մասին է խոսքը: Հետևաբար՝ կա՛մ Վահե Գրիգորյանն իր հարցազրույցի միջոցով փորձեց հստակեցնել ՍԴ որոշումը, և այլևս ցանկացած գույք, որը նվազ է 50 միլիոն դրամից, չի կարող բռնագանձման ենթակա լինել, քանի որ հստակ է, որ վերջինս օգտագործում է «գույք» եզրույթը, կամ պարզ չէր՝ ինչ է ասում Վահե Գրիգորյանը:

«Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկություններով՝ ՀՀ գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանը ներքին մասնագիտական քննարկումների շրջանակում հորդորել է ձեռնպահ մնալ ներքին գործերի նախարար Արփինե Սարգսյանի կողմից առաջարկվող օրենսդրական փոփոխությունների ընդունումից, որոնք ուղղված են քրեական ենթամշակույթին պատկանելու համար պատասխանատվություն սահմանելուն։

Այս մասին գլխավոր դատախազը ուրբաթ օրը ակնարկեց նաեւ ԱԺ Պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստի ժամանակ՝ հայտարարելով, որ պետք չէ շտապելով ընդունել օրենք, որը հնարավոր չի լինի գործնականում կիրառել, իսկ իրավական դաշտում հարուցել վիճահարույց խնդիրներ։

Հավելենք, որ իրավապաշտպան շրջանակները եւս չեն ընդունում այդ նախաձեռնությանը՝ նշելով, որ քրեական ենթամշակույթում «կարգավիճակ ունենալու» փաստը չափազանց անհստակ է եւ իրավաբանորեն դժվար ապացուցելի։ Ավելին՝ գործող Սահմանադրությունը երաշխավորում է անձի խոսքի ազատությունն ու իրավունքը՝ չինքնամեղադրվելու, ինչի խախտումը կարող է դառնալ մարդու իրավունքների բացահայտ ոտնահարում։

Եթե անձը որեւէ գործողություն չի կատարել, միայն ենթադրյալ կարգավիճակի կամ ենթամշակույթին պատկանելու կասկածի հիման վրա նրան քրեականացնելը հակասում է իրավական պետության հիմունքներին։ Նման նորմ չի կարող օրենք դառնալ՝ առանց հակասահմանադրական բնույթ ձեռք բերելու։

Ներկայացնում ենք տարադրամի փոխարժեքները՝ ըստ rate.am-ի:

ԱՄՆ դոլարի առքի առավելագույն արժեքն է 387․5 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 390 դրամ:

Եվրոյի առքի առավելագույն արժեքն է 438 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 444 դրամ:

Ռուսական ռուբլու առքի առավելագույն արժեքն է 4.66 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 4.79 դրամ:

Ուկրաինան չի հաղթի, եթե Մոսկվայի և Կիևի միջև ռազմական հակամարտությունը չավարտվի առաջիկա տարիներին, հայտարարել է ԱՄՆ փոխնախագահ Ջեյ Դի Վենսը։

Լրատվամիջոցներում շրջանառվում է «տարօրինակ գաղափար», որ եթե մարտերը շարունակվեն ևս մի քանի տարի, «ռուսները կընկնեն, ուկրաինացիները կվերադարձնեն իրենց տարածքը, և ամեն ինչ կլինի այնպես, ինչպես պատերազմից առաջ էր, սակայն դա այն իրականությունը չէ, որում ապրում ենք»,- ասել է Վենսը։

«Եթե շարունակվի ևս մի քանի տարի, միլիոնավոր մարդիկ կարող են մահանալ, դա կարող է վերածվել միջուկային պատերազմի»,- նշել է Վենսը՝ շեշտելով, որ ԱՄՆ նախագահ Թրամփի քաղաքականությունն է՝ հասնել կարգավորման։

Վենսի խոսքով՝ Թրամփը վարչակազմը կողմերին ստիպում է շարունակ վերադառնալ բանակցությունների սեղան և փորձել լուծում գտնել։ Ռուսաստանն առաջարկում է կարգավորման իր պայմանները, Ուկրաինան՝ իր, «և դիվանագիտության աշխատանքն է՝ փորձել միավորել այդ երկու կողմերին»,- ասել է փոխնախագահը։

«Ամենամեծ առաջընթացն այն է, որ մենք երկու կողմերին էլ ստիպեցինք խոսել այն մասին, թե ինչ է նրանց անհրաժեշտ պատերազմը դադարեցնելու համար»,- նշել է Վենսը՝ հավելելով, որ «այժմ ավելի լավատես է, քան երկու շաբաթ առաջ»։

«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Մայիսի 21-ին լրանում է Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանի պաշտոնավարման ժամկետը, քանի որ, հայտնի պատճառներով, անհնար է նոր ընտրություն անցկացնել, ապա վերջերս կատարված սահմանադրական փոփոխություններով ԱՀ պատգամավորները խորհրդարանին են լիազորել նոր նախագահի ընտրությունը:

Նախագահի հրաժարականից հետո 7-օրյա ժամկետում պետք է առաջադրումներ լինեն։ Չնայած Սամվել Բաբայանի թիմում մեծ ցանկություն կար նրան առաջադրելու, սակայն Բաբայանը հայտարարել է, որ չունի նման ցանկություն: Սամվել Շահրամանյանն էլ է դեռեւս երկմտում, փոխարենը ԱՀ քաղաքական շրջանակներում նախագահի թեկնածուի նոր անուն է շրջանառվում։

Խոսքը ծնունդով իջեւանցի Հայկ Խանումյանի մասին է, որը պատերազմից հետո Արցախի կառավարությունում զբաղեցնում էր տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարի պաշտոնը եւ բավականին ակտիվ է վերջին տարիներին։ Մեզ չհաջողվեց կապ հաստատել նրա հետ, սակայն խոսվում է, որ նա ընդունելի թեկնածու է նաեւ Բաբայանի թիմի համար»:

Առավել մանրամասն թերթի այսօրվա համարում