Բրազիլիայում մեկնարկում է BRICS-ի գագաթնաժողովի երկրորդ օրը: Հուլիսի 6-ին միավորման երկրների ներկայացուցիչները քննարկել են միջազգային անվտանգությանը և համաշխարհային տնտեսության հարցերը, հուլիսի 7-ին օրակարգը ներառում է հումանիտար հարցեր: Այդ մասին  տեղեկանում է ՏԱՍՍ գործակալությունից:

Ըստ Բրազիլիայի կառավարության մամուլի ծառայության տեղեկատվության՝ պատվիրակությունները կքննարկեն շրջակա միջավայրի պաշտպանության և առողջապահության ոլորտում փոխգործակցության հարցերը: Բրազիլիայի ղեկավարությունը նաև մտադիր է բարձրացնել ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության շրջանակային կոնվենցիայի կողմերի 30-րդ խորհրդաժողովին (COP-30) խմբի երկրների նախապատրաստման և մասնակցության հարցերը. COP-30-ը տեղի կունենա 2025 թվականին Բրազիլիայում:

Գագաթնաժողովի ավարտից հետո Հնդկաստանի վարչապետ Նարենդրա Մոդին և Ինդոնեզիայի նախագահ Պրաբովո Սուբիանտոն կմնան Բրազիլիայում: Հուլիսի 8-ին և 9-ին համապատասխանաբար կսկսվի Բրազիլիա նրանց պետական ​​այցերի ծրագիրը: 

BRICS խումբը հիմնադրվել է 2006 թվականին։ 2011 թվականին սկզբնական կազմին՝ Բրազիլիային, Ռուսաստանին, Հնդկաստանին և Չինաստանին, միացել է նաև Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունը։ Եգիպտոսը, Իրանը, Արաբական Միացյալ Էմիրությունները և Եթովպիան ասոցիացիայի լիիրավ անդամներ են դարձել 2024 թվականի հունվարի 1-ին։ 2025 թվականի հունվարի 6-ին որպես լիիրավ անդամ BRICS-ին է միացել Ինդոնեզիան։

Իրանը հաջողությամբ հարվածել է Իսրայելի հինգ ռազմաբազաներին և ենթակառուցվածքների 40 օբյեկտներին: Այս մասին հայտնում է Military Watch Magazine-ը՝ վկայակոչելով Օրեգոնի արբանյակային տվյալների վերլուծությունը։

Ըստ տվյալների՝ խոցված թիրախների ցանկում են Հայֆայի նավահանգիստը և նավթավերամշակման գործարանը, Բեն Գուրիոն օդանավակայանը, Վեյցմանի գիտության և տեխնոլոգիաների ինստիտուտը, Բեն Գուրիոնի համալսարանը, Rafael պաշտպանական ընկերության կենտրոնակայանը, Թել Ավիվում Միջուկային հետազոտությունների իսրայելական կենտրոնը, ինչպես նաև Կիրյաթ-Գաթ քաղաքի արդյունաբերական օբյեկտները:

Հարձակման ենթարկված ռազմական օբյեկտները ներառում էին Պենտագոնի իսրայելական համարժեքը՝ Կիրյաթը, Իսրայելի ՊՆ շենքերը, «Մոսադ» հետախուզության կենտրոնակայանը, ԳԹԿ ավիաբազաները և Նևատիմը, որտեղ տեղակայված են F-16 և F-35 կործանիչները: Օբյեկտներին հասցված վնասի չափը հայտնի չէ։ 

Ռուսները հարձակվում են ուկրաինական ճակատի տարբեր ուղղություններով։ Վերջին 24 ժամվա ընթացքում ռուսները Ուկրաինայի տարածքում իրականացրել են մեկ հրթիռային և 61 օդային հարված՝ օգտագործելով 1275 կամիկաձե անօդաչու թռչող սարք և հրետակոծել ավելի քան 4000 անգամ։

Այս մասին ասվում է Ուկրաինայի զինված ուժերի գլխավոր շտաբի հաղորդագրության մեջ։

Տարբեր ուղղություններով, մասնավորապես՝ Սևերո-Սլոբոժանսկիում, Կուրսկում, Յուժնո-Սլոբոժանսկիում, Կուպյանսկիում, Լիմանսկիում, Սևերսկիում, Տորեցկիում, Պոկրովսկիում, Նովոպավլովսկիում և Գուլյայ-Պոլյեում, գրանցվել է 149 մարտական ​​բախում:

ԱԺ-ն փակ գաղտնի քվեարկությամբ՝ կողմ - 59, դեմ - 0  ձայներով զրկեց Սեյրան Օհանյանին և Արծվիկ Մինասյանին պատգամավորական անձեռնմխելիությունից:

Հիշեցնենք, որ Գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանը միջնորդագրեր էր ներկայացրել ԱԺ նախագահին՝ վերոնշյալ երկու պատգամավորին պատգամավորական անձեռնմխելիությունից զրկելու համար:

Այսօր՝ հուլիսի 7-ին, ավտովթար է տեղի ունեցել Գեղարքունիքի մարզում։ Ժամը 15։30-ի սահմաններում Մարտունի քաղաքի Նարեկացի և Գետափնյա փողոցների խաչմերուկում բախվել են Գեղարքունիքի մարզի բնակիչներ 63-ամյա Մելիք Մկրտչյանի վարած «УАЗ» մակնիշի շտապօգնության ավտոմեքենան և 69-ամյա Անդրանիկ Մկրտչյանի վարած «Opel Vectra» մակնիշի ավտոմեքենան։

Ինչպես հայտնում է  Shamshyan. com-ը, վթարի հետևանքով շտապօգնության բժիշկը մարմնական վնասվածքներով տեղափոխվել է «Մարտունի» բժշկական կենտրոն։

«Սեփական հայրենիքից բռնի կերպով օտարված ապրելը սպառնում է մի ամբողջ ժողովրդի էթնիկ շարունակականությանը։ Այս վտանգավոր գործընթացը պետք է դիտարկվի Ադրբեջանի ցեղասպանական քաղաքականության համատեքստում ՝ նպատակ ունենալով ֆիզիկապես բնաջնջումից զատ խափանել հայ ժողովրդի ինքնությունը, կասեցնել վերստեղծումը»,- նշված է ԼՂ փախստականների իրավապաշտպան միության հայտարարության մեջ, որը տարածվել է Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի կազմավորման օրվա առիթով։ 

Այսօր՝ հուլիսի 7-ին, լրանում է Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի կազմավորման 102-րդ տարին։ 1923 թ. հուլիսի 7-ին է կազմավորվել Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզը (ԼՂԻՄ)՝ Ադրբեջանական Խորհուրդների Կենտրոնական Գործադիր Կոմիտեի դեկրետով։ ԼՂԻՄ-ի ինքնավար մարզի կառավարման մարմիններն էին մարզային գործադիր կոմիտեն և տեղական խորհուրդները։ Դեկրետը սահմանում էր, որ մինչև մարզային գործադիր կոմիտեի կազմումը պետք է ստեղծվի ժամանակավոր կոմիտե, որի պարտականություն էր երկու ամսվա ընթացքում խորհուրդների համագումար հրավիրելը՝ մշտական գործադիր մարմին ընդունելու նպատակով։ 

Համաձայն որոշման՝ Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի կանոնադրությունը մշակելու, ինչպես նաև մարզին վարչական միավորումներ տալու և ինքնավար մարզի սահմանները որոշելու համար պետք է ստեղծվեր հանձնաժողով, որը պարտավորվում էր իր գործառույթները կատարել մինչև 1923 թ․ օգոստոսի 15-ը։ Հարկ է նշել, որ հանձնաժողովի կազմում ընդգրկված էին Լեռնային Ղարաբաղի, Դաշտային Ղարաբաղի, Քուրդստանի և Ադրբեջանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության ներկայացուցիչները։ 

«Խիստ կարևոր է ընդգծել, որ ԼՂԻՄ կազմավորման դեկրետում հստակ մատնանշված էր, որ բոլոր արոտատեղիները, անտառները, այգիները, հողի ու ջրի փաստացի տիրապետումը պահպանվում էր տերերի (այսինքն՝ հայ ժողովրդի) կողմից։ 

Կոմիտեի որոշումը ստորագրել է Ադրկենտգործկոմի նախագահի տեղակալ՝ Մ. Բ. Կասումովը։

Հարկ է ընդգծել, որ դեկրետով ամբողջ Լեռնային Ղարաբաղին մարզային ինքնավարություն չտրվեց․ ինքնավարությունը ստեղծվեց Լեռնային Ղարաբաղի միայն մի հատվածի վրա։ Լեռնային Ղարաբաղը որպես ինքնավար մարզ առանձնացնելու և նրա տարածքն ու վարչական սահմանները որոշելու աշխատանքներին զուգահեռ ընթանում էին նաև ԼՂԻՄ-ի Սահմանադրության ստեղծման աշխատանքները։ Սահմանադրության նախագիծը հաստատվեց Ադրբեջանի Կենտրոնական կոմիտեի՝ 1924 թ․ հուլիսի 3-ի նիստում։ 

Ինքնավար Լեռնային Ղարաբաղի Շրջանի Սահմանադրությունը հանդիսացավ առաջին պաշտոնական փաստաթուղթը, որում նշված էին մարզի տարածքը և բնակավայրերը։ Սակայն, հետագա տարիներին, Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից պարբերաբար բարձրացված սահմանային նոր ու արհեստածին խնդիրների քողի ներքո ինչպես բուն ԼՂԻՄ-ից (Վերին Խաչեն-Քարվաճառը, Գյուլիստանի հյուսիսային մասը՝ Շահումյանի շրջանը, Գետաշենի ենթաշրջանը, Դիզակի մի մասը՝ Ջաբրայիլը), այնպես էլ Հյուսիսային Արցախի և Գարդմանի հայաբնակ շրջաններից նորանոր տարածքներ էին օտարվում և բռնյուրացված գյուղերը կցվում հարևան շրջաններին։ 

ՌԿ(բ)Կ կենտկոմի կովկասյան բյուրոյի պլենումի 1921 թ․ հուլիսի 5-ի որոշման տրամաբանությամբ Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավարության տարածքը պետք է կազմեր շուրջ 8000 քառ․ կմ։ Սակայն, ի խախտումն այդ որոշման, ԼՂԻՄ-ը 1923-1924 թթ կազմավորվեց միայն Լեռնային Ղարաբաղի մի մասում՝ մոտ 50000 քառ․ կմ տարածքով։ Հետագա տարիներին Ադրբեջանի իշխանությունները ԼՂԻՄ-ից տարանջատեցին շուրջ 600 քառ․ կմ ևս՝ մարզին թողնելով ընդամենը 4400 քառ․ կմ տարածք։ 

Հարկ է նշել, որ թեև տարածքային զգալի կորուստներին՝ ԼՂԻՄ-ի ինքնավարության կարգավիճակի շնորհիվ խորհրդային տարիներին հայ ժողովրդին հաջողվեց դիմակայել Ադրբեջանի սադրանքներին և ազգային խտրականության քաղաքականությանը։ Լեռնային Ղարաբաղը չհայաթափվեց, բայց ինքնավարությունն էլ մնաց թղթի վրա․հայերին ուղղակիորեն դուրս էին մղում ինքնավար կոչվող մարզից, ինքնավար՝ հենց Խորհրդային Միության սահմանադրությամբ, որը պետք է ենթադրեր հենց հայերի ինքնավարություն։ 

Բայց, արցախահայության՝ իր ինքնորոշման անբեկանելի իրավունքի իրացման օրինական պահանջներին, իրենց գոյությունն ու տարածաշրջանի բուն քրիստոնեական անցյալը պահպանելու պայքարին ի պատասխան, Ադրբեջանի իշխանությունները շարունակաբար իրականացրել են հայության դեմ ուղղված բռնաճնշումներ՝ ներառյալ զանգվածային ջարդեր Սումգայիթում, Բաքվում, Ադրբեջանի ԽՍՀ այլ բնակավայրերում, Հյուսիսային Արցախի գյուղերում և այլն։ 

Այս համատեքստում, պատմական փաստերն ապացուցում են, որ Արցախի ժողովրդի՝ իր պատմական հայրենիքում ապրելու իրավունքը հետևողականորեն ոտնահարվել է թե՛ խորհրդային, և թե՛ անկախ Ադրբեջանի կողմից։

Լեռնային Ղարաբաղի փախստականների իրավապաշտպան միությունը վերահաստատում է իր հանձնառությունը՝ պաշտպանելու Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության ինքնորոշման, սեփական հայրենիքում՝ անվտանգ, արժանապատիվ և անկախ ապրելու հիմնարար իրավունքը, ինչպես նաև պահպանելու նրանց ինքնությունն ու օրինական տեղը տարածաշրջանի պատմական, մշակութային և քաղաքակրթական հարթություններում։ 

Սեփական հայրենիքից բռնի կերպով օտարված ապրելը սպառնում է մի ամբողջ ժողովրդի էթնիկ շարունակականությանը։ Այս վտանգավոր գործընթացը պետք է դիտարկվի Ադրբեջանի ցեղասպանական քաղաքականության համատեքստում ՝ նպատակ ունենալով ֆիզիկապես բնաջնջումից զատ խափանել հայ ժողովրդի ինքնությունը, կասեցնել վերստեղծումը։ 

Մենք կոչ ենք անում միջազգային հանրությանը նպաստել բռնի տեղահանված հայ բնակչության կամավոր, արժանապատիվ և անվտանգ վերադարձին, ներառյալ միջազգային երաշխիքների ստեղծումը՝ տեղում նրանց իրավունքների լիարժեք իրացման համար»,- նշված է հայտարարության մեջ։

Ռուսաստանի արտակարգ իրավիճակների նախարարության ղեկավար Ալեքսանդր Կուրենկովը ժամանել է Բաքու՝ մասնակցելու Քաղաքացիական պաշտպանության միջազգային կազմակերպության (ՔՊԿ) գործադիր խորհրդի նիստին, ՏԱՍՍ-ին հայտնել են գերատեսչության մամուլի ծառայությունից։ 

«Այսօր Ռուսաստանի արտակարգ իրավիճակների նախարարության ղեկավար Ալեքսանդր Կուրենկովը ժամանել է Ադրբեջան՝ մասնակցելու Միջազգային քաղաքացիական պաշտպանության կազմակերպության գործադիր խորհրդի և գլխավոր ժողովի նիստին։ Օրակարգի հիմնական հարցը այս կազմակերպության գլխավոր քարտուղարի ընտրությունն է, որը միավորում է ավելի քան 60 երկրների արտակարգ ծառայություններ և մարդասիրական օգնություն է ցուցաբերում ամբողջ աշխարհում», - հայտնել են Արտակարգ իրավիճակների նախարարությունից։

Նախատեսվում է, որ ռուս նախարարը Բաքվում երկկողմ հանդիպումներ կանցկացնի այլ երկրների գործընկերների հետ։

«Ռուսաստանի արտակարգ իրավիճակների նախարարությունը միջազգային ասպարեզում առաջատար դիրք է զբաղեցնում արտակարգ իրավիճակներից տուժած երկրներին մարդասիրական օգնություն ցուցաբերելու գործում։ Մենք մեր ռազմավարական գործընկերների հետ հարաբերություններում միշտ հետևում ենք բացության և փոխադարձ հարգանքի սկզբունքներին», - նախարարի խոսքերն է մեջբերում մամուլի ծառայությունը։

«Սրբազան պայքար» անվանումը ստացած շարժման ղեկավարների և մասնակիցների կողմից ահաբեկչության և իշխանությունը յուրացնելու նախապատրաստություն կատարելու հանգամանքի մասին վկայող փաստերը, այդ թվում՝ օրենքով սահմանված կարգով ձեռք բերված ձայնագրությունների համապատասխան հատվածները հրապարակվելուց հետո վարույթի առանձին մասնակիցներ, ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքով նախատեսված իրենց իրավունքները քրեական վարույթի շրջանակներում իրացնելու փոխարեն, շարունակում են հանրային տեղեկատվական հարթակներում ապատեղեկատվություն տարածելու գործելաոճը՝ այդ կերպ ակնհայտորեն փորձելով ազդել հանրային տրամադրությունների կամ կարծիքի վրա։ Այս մասին գրել է ՔԿ խոսնակ Կիմա Ավդալյանը:

«Մասնավորապես՝ Վազգեն Գալստանյանի պաշտպան Հովհաննես Խուդոյանն այսօր հրապարակում է արել դատարան քաղաքացիական հայցեր ներկայացնելու իր նոր «պլաններ»–ի մասին՝ դրանում, ի թիվս այլնի, հերթական անգամ պնդելով, թե իբր «ապացուցված է արդեն, որ Քննչական կոմիտեն կեղծել է ձայնագրությունները» և «կոնտեքստից կտրված է հանցագործներին մահապատժի ենթարկելու /գյուլլելու/ միտքը»: Ընդ որում՝ փաստաբանը մեջբերված մտքերը հնչեցնում է՝ սկզբունքորեն անհաղորդ լինելով ձայնագրություններ կեղծելու փաստը միանշանակ հերքող պարզաբանումներին:

Հանրային տիրույթում նմանօրինակ հայտարարությամբ հանդես գալը և միակողմանի դատողությունները շարունակաբար կրկնելը, թե իբր Քննչական կոմիտեն ապացույցներ՝ ձայնագրություններ է կեղծել, վկայում է ձայնագրությունների բովանդակության մասին ոչ միայն հանրությանը, այլ նաև քննիչին ասելիք չունենալու մասին: Միաժամանակ, վստահ ենք, որ ապացույցներ կեղծված լինելու մասին համոզմունք ունեցող իրավաբանը պետք է պատասխանատվություն ունենար և այդպիսի պնդումները հասարակության անդամներին անպատասխանատու կերպով հրամցնելու ապարդյուն փորձերի փոխարեն, հանցագործության մասին հաղորդում ներկայացներ՝ ստանձնելով նաև դրա իրավական հետևանքները:

Փաստում ենք, որ Հովհաննես Խուդոյանը կեղծ տեղեկատվություն տարածելով քողարկված նպատակ ունի Քննչական կոմիտեին ներքաշել այնպիսի դաշտ, որն ակնհայտորեն վերածվելու է դատավարական ընթացակարգերից դուրս երկխոսության՝ դրանով իսկ նպատակ հետապնդելով նսեմացնել քրեական վարույթով ձեռք բերված իր տեսակով եզակի և անփոխարինելի նշանակություն ունեցող ապացուցողական զանգվածը, որը ձեռք է բերվել բացառապես օրենքով սահմանված պատշաճ իրավական ընթացակարգերի շրջանակներում:

Այդուհանդերձ, հարգելով քրեական մեղադրանքից քաղաքացիաիրավական եղանակներով պաշտպանվելու մասին փաստաբանի որոշումը, կրկին պարզաբանում ենք, որ քրեական վարույթով ձեռք բերված ապացույցները հետազոտվում են օրենքով սահմանված դատավարական կարգով, իսկ սոցիալական ցանցերում դրանց ապացուցողական նշանակության նսեմացման մասին հայտարարությունները որևէ կերպ չեն կարող ազդել քրեական վարույթով այդ ապացույցների նշանակության վրա։

Ավելին, դատավարության մասնակիցները և հանրությունը հետագայում դատավարության ավելի ուշ փուլերում, այդ թվում նաև հրապարակային դատաքննությունների ընթացքում, հնարավորություն են ունենալու ոչ միայն ծանոթանալու ձայնագրությունների ամբողջական հատվածներին, այլև՝ մեղսագրված արարքները հաստատող այլ փաստական տվյալներին»,- գրել է նա:

Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանը հայտարարել է, որ Իսրայելի իշխանությունները փորձել են մահափորձ իրականացնել իր դեմ, սակայն այն ձախողվել է: Այս մասին փոխանցում է  ՏԱՍՍ-ը:

«Այո, նրանք փորձել են, բայց ձախողվել են»,-ասել է Փեզեշքիանը՝ ամերիկացի լրագրող Թաքեր Կառլսոնին տված հարցազրույցում համապատասխան հարցին ի պատասխան:

Իրանի նախագահը հավելել է, որ մահափորձը կատարվել է մոտ մեկուկես շաբաթ առաջ և նշել է, որ ԱՄՆ-ն դրա հետ առնչություն չի ունեցել:

«Ես եղել եմ խորհրդակցությանը, մենք քննարկել ենք հետագա քայլերը, եւ նրանց լրտեսների հետախուզական տվյալների օգնությամբ նրանք փորձել են հարված հասցնել այն շրջանին, որտեղ մենք անցկացրել ենք խորհրդակցությունը»,-հայտարարել է նա: