Պուտինն էլ է ձախողելու Հայաստանում. Իր սիրելի ցարի պես

Մանրամասներ

LIVE24.AM

Mon, 06/07/2021 - 13:45

Վերլուծություն

Գատչինայում ՌԴ նախագահ Պուտինը մասնակցել է Ալեքսանդր 3-րդ ցարի հերթական հուշարձանի բացմանը: Այս ցարը կրում է Խաղաղարար մականունը եւ, ըստ ռուսական զլմ-ների, Պուտինի սիրելի ցարն է: Պատմական-քաղաքական-«գաղափարական» առումով Ալեքսանդր 3-ի եւ Պուտինի միջեւ իսկապես բավականաչափ նմանություններ կան:

Ալեքսանդր 3-ը պատահական է դարձել Ռուսաստանի ինքնակալ, գահի ժառանգորդ եղբոր մահից հետո: Գահակալությունից հետո նա հրաժարվել է իր հոր սկսած լիբերալ ռեֆորմներից եւ մերժել Լոռիս-Մելիքովի նախագիծը, որն անվանվում էր նաեւ Սահմանադրություն եւ ենթադրում էր կառավարման համակարգի բարեփոխումը ժողովրդավարացման ուղղությամբ:

Ալեքսանդր 3-ը պահպանողական հայացքների տեր էր, համարում էր, որ լիբերալ բարեփոխումները Ռուսաստանի համար չեն, եւ ինքը հավատում է ինքնակալությանը, որը նրա օրոք ավելի կոշտացավ ընդունված Մանիֆեստով: Օխրանկան կամ քաղաքական ոստիկանությունը անսահման լիազորություններ ստացավ՝ առանց դատի ու մունիցիպալ իշխանությունների հետ համաձայնեցնելու: Երկրում ճնշվում էր ցանկացած այլախոհություն, փակվում էին համալսարաններ, թատրոններ, մամուլը, բոլոր ինստիտուտներում ուժեղացվում էր եկեղեցու դերը եւ ներկայությունը:

Ռուսաֆիկացման քաղաքականություն էր տարվում ազգային ծայրամասերում՝ Ֆինլանդիայից մինչեւ Հայաստան: Նրա օրոք փակվեցին հայկական դպրոցները:

Նրա օրոք զարգանում ու բարգավաճում էին Մոսկվան եւ Պետերբուրգը, իսկ այդ քաղաքներից դուրս երկիրը սովի ու համաճարակների մեջ էր: Պովոլժիեյում 1891 թ. սովից եւ խոլերայից տուժեց 30 միլիոնից ավելի մարդ: Արգելված էր այդ մասին հիշատակումը, իսկ բարեգործական ակցիաները արգելվում էին, սնունդ տանողներին ձերբակալում էին: Ամերիկացիներն այն ժամանակ կարողացան օգնության հասնել սովյալներին, որն իր կտավներից մեկում պատկերել է Այվազովսկին: Այվազովսկու այդ կտավն արգելվեց:

Նմանություններն Ալեքսանդրի ու Պուտինի միջեւ ակնհայտ են: Սակայն մի շարք հարցերում Ալեքսանդր 3-ի եւ Պուտինի միջեւ տարբերություններ կան: Օրինակ, ցարը հրաժարվեց Արեւմուտքի գործերին միջամտելուց եւ ռեգիոնները «հավասար կիսելու» գաղտնի գործարքներից ու կասկածելի դաշինքներից, որի համար էլ ստացավ Խաղաղարար մականունը: Չնայած լիբերալ ռեֆորմների վերացմանը, ցարն այնուամենայնիվ զարկ տվեց արդյունաբերության զարգացմանը եւ հրամաններ արձակեց գյուղացիների հոգսերի թեթեւացման համար:

Պուտինի օրոք Ռուսաստանը մնաց հումքային երկիր եւ նույնիսկ հումքային կցորդ, խստացվում են սահմանափակումներն ու օրենքները: Պուտինը հիբրիդային պատերազմ է վարում՝ հույս պահելով քայքայել Արեւմուտքը եւ ՆԱՏՕ-ն: Միեւնույն ժամանակ, նրան շատ է հուզում Խաղաղարարի կոչումը, եւ պատահական չէ, որ նրան փորձում են ներկայացնել խաղաղության Նոբելյան մրցանակի: Բայց ի տարբերություն Ալեքսանդր 3-ի, ոչ թե հրաժարվում է երկրների գործերին միջամտելուց եւ կասկածելի դաշինքներից, այլ հրահրում է պատերազմներ՝ դրանք «խաղաղացնելով»: Նրա «ակտիվում» են Սիրիան, Ուկրաինան, Արցախը եւ այլն:

Պետք է նկատել, որ Հայաստանի հանդեպ քաղաքականությունը նույնն է Ռուսաստանի բոլոր ղեկավարների օրոք՝ հայկական ինքնության՝ լեզու, պատմություն, եկեղեցի, ոչնչացում եւ հայերի հայրենազրկում: Հայկական բարդույթները ռուսական պետության «ինքնության» եւ գոյության հիմքն են:

Հայկական դպրոցների փակման դեմ ժամանակին ընդվզեց ողջ հայությունը եւ վերաբացեց դրանք: Հայաստանի մասնատման ու ինքնիշխանության վերացման ռուսական քաղաքականությանը դիմադրություն է ձեւավորվում: Իր սիրելի ցարի պես Պուտինն էլ պետք է ձախողվի:

Սկզբնաղբյուր

եթե ես լինեի գերագույն հրամանատար ու այսպիսի վիճակ լիներ, ես ինձ կգնդակահարեի